काठमाडौ, वैशाख ११ - सरकारले बजार अनुगमन गरेको विरोधमा सुन व्यवसायीले मंगलबार प्रदर्शन गर्नुका साथै बजार बन्द गराएका छन् । सरकारी टोलीले सोमबार तीन सुन पसलमा गरेको अनुगमनको विरोधमा मंगलबार व्यवसायीले प्रदर्शन गरेका हुन् ।

मंगलबार पनि अनुगमन टोली आउने खबर पाएपछि व्यवसायहरू सटर बन्द गरेर सडकमा उत्रेका थिए । सटर बन्द भएको देखेर अनुगमन टोली भने त्यसै फर्केको थियो । टोलीले सोमबार गणपति ज्वेलर्स, तेजमिन ज्वेलर्स र आबी डायमन्डमा अनुगमन गरेको थियो । अनुगमनबाट तीन सुन पसलमा कैफियत देखिएको थियो । थप पसलमा अनुसन्धान गरेर एकै पटक मुद्दा चलाउने तयारी चलिरहँदा व्यवसायीहरू विरोधमा उत्रेका हुन् । 'पसल बन्द भएकाले आज (मंगलबार) अनुगमन भएन,' वाणिज्य तथा आपूर्ति व्यवस्था विभागका महानिर्देशक नारायणप्रसाद बिडारीले भने, 'अनुगमन भइसकेको भने केही दिनमै मुद्दा दायर गर्छौं ।'

कैफियत भेटिएका सुन पसललाई कालोबजारी, गुणस्तर तथा नापतौल र उपभोक्ता संरक्षण ऐनअनुसार कारबाही अघि बढाउने तयारी गरेको छ । बिडारीले अनुगमनको काम नरोकिने र आवश्यक पर्दा छड्केसमेत गर्ने जानकारी दिए । 'असल नियत भएकाले डराउनु पर्दैन,' उनले भने, 'खराबलाई छाड्दैनौं ।' सुन पसलेले प्रमाणित नगरी तौल मेसिन प्रयोग गरिएको, बढी रसायन मिसाइएको र गुणस्तर कायम नगरेको कैफियत भेटिएको छ । अन्य उपभोग्य वस्तुको बजार अनुगमन भइरहे पनि सुनमा भने धेरै पछि भएको हो । 'कैफियत देखिएकालाई सुधार गर्न भनिसकेका छौं र थप अनुसन्धान जारी छ,' गुणस्तर तथा नापतौल विभागका महानिर्देशक रामआधार साहले भने, 'ठगी गर्नकै लागि गरेको भेटिए ऐनअनुसार कारबाही गर्छौं ।'

 

यता व्यवसायीले भने अनुगमनको विरोधमा मंगलबार दिनभरजसो काठमाडौंका अधिकांश सुन पसल बन्द गरेका थिए । बिक्रेताको दुई वटा महासंघमध्ये एउटाले आफू मातहतका सबै पसल मुलुकभर बन्द गराएको थियो । 'हामी अनुगमन गर्ने कुरामा सहमत छौं,' पसल बन्द गराएको सुनचाँदी, रत्न तथा आभूषण महासंघका अध्यक्ष रमेश महर्जनले भने, 'आतंकित बनाउने शैलीमा अनुगमन टोली आएकाले विरोध गरेका हौं ।' सहज रूपमा आएर अनुगमन गर्दा व्यवसायीलाई कुनै समस्या नरहेको उनको भनाइ छ । बजार अनुगमनको मापदण्ड नभएको र आतंकित बनाएर काम गर्दा असहज भएको उनी बताउँछन् ।

'राज्य, उपभोक्ता ठग्ने कसैको नियत होइन,' उनले भने, 'कुनै व्यवसायीको कैफियत भेटिए उसैले बेहोर्ने हो ।' सरकारले अनुगमनको शैलीमा सुधार नल्याएसम्म पसल बन्द राख्ने उनले चेतावनी दिए । अनुगमनको शैलीको विरोध गरे पनि सुनचाँदी व्यवसायी महासंघले भने आफू मातहतका कुनै पसल बन्द नरहेको दाबी गरेको छ । 'हामीले अनुगमनको विरोध गरेका छैनौं,' सुनचाँदी व्यवसायी महासंघका महासचिव माणिकरत्न शाक्यले भने, 'तर व्यवसायीलाई आतंकित बनाउन भएन ।' अपराधी पक्रन आएजस्तो गरेर अनुगमन गर्दा बजार आतंकित भएको उनले बताए । 'व्यापार व्यवसायमा धेरै मनसायका व्यक्ति हुन्छन्, छोटो समयमा धेरै नाफा खोज्नेबाट विचलन आएको हुन सक्छ,' उनले भने, 'त्यसैले अनुगमन हुनु राम्रो हो ।'

उपभोक्ता अधिकारवादी संस्थाले भने अनुगमनको विरोध गर्नु भनेको ठग्न पाउनुपर्ने माग गरेजस्तै रहेको बताएका छन् । 'अनुगमनको विरोध गर्नु भनेको उपभोक्ता ठग्न पाउनुपर्छ भन्नु हो,' उपभोक्ता हित संरक्षण मञ्चका महासचिव ज्योति बानियाँले भने, 'यो पित्तललाई सुन भनेर बेच्न पाउनुपर्छ भनेको हो ।' यस्तो विरोधको सार्वजनिक निन्दा गर्नुपर्ने उनले बताए । 'नापतौलमा ठगी गरिएको, सुन भएर पनि बिक्री नगरेको, मार्जिन बढी लिएको र गुणस्तरमा खेलवाड भएको देखिन्छ,' उनले भने, 'बजार अनुगमन सरकारले प्रत्येक जिल्लामा गर्न आवश्यक देखिएको छ ।' कैफियत भेटिने पसललाई कालोबजारीको मुद्दा लगाउनुपर्ने उनी बताउँछन् । गत साता सुनको मूल्यमा २ वर्षयताकै ठूलो गिरावट आएपछि ग्राहकले खरिद गर्न खोज्दा पाएका थिएनन् ।

व्यवसायीले खरिदकर्ता नआएको बताए पनि ग्राहकले नपाएको गुनासो गरेका थिए । विवाहको सिजन सुरु हुन लागेपछि बजारमा सुनको माग बढेको छ । तर सहज खरिद गर्न नपाएपछि ग्राहक मर्कामा छन् । योसँगै व्यवसायीले अनुगमनको विरोधमा बन्द गर्न थालेपछि समस्या झन चर्किएको छ । अनुगमनको विरोधमा सुनचाँदी रत्न तथा आभूषण महासंघले मंगलबार उद्योगका साथै वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रीलाई ज्ञापनपत्र बुझाएको छ । बजार अनुगमनको मापदण्ड नबनाई 'धमिलो पानीमा माछा मार्ने नियत' देखिएको महासंघले विज्ञप्ति जारी गरी उल्लेख गरेको छ ।