Looks like a lobbyist for Boeing company who got paid to write this article supporting the purchase of Boeing by Nepal Airliness
http://www.nayapatrika.com/index.php?option=com_content&view=article&id=9518:2013-03-19-05-52-52&catid=55:2012-04-22-06-49-20&Itemid=58
किशोर पन्थी
नेपाल वायुसेवा निगमले यतिवेला दुईटा एयरबस किन्ने तयारी गरिरहेको छ । निगमलाई जहाज बेच्न युरोपियन कम्पनी एयरबसको टोली २९ पटक नेपाल पुगिसकेको छ । तर, अहिलेसम्म कुरो टुंगोमा भने पुगिसकेको छैन । टुंगोमा पुग्नुअगावै यो किनबेचप्रति आमचासो आवश्यक छ । किनभने सरकारले के किन्दै छ र के बेच्दै छ भन्नेमा चासो दिनु आमनागरिकको दायित्व पनि हो । आखिर सरकारले एयरबस किन्न खर्च गर्ने रकम जनताले नै खाइनखाई तिरेको रकम न हो ।
गत फागुनको पहिलो साता मन्त्रिपरिषद्ले अन्तर्राष्ट्रिय उडानका लागि एयरबसका दुईटा जहाज किन्ने निर्णय गरेपछि निगम व्यवस्थापनले एयरबसका उच्च अधिकारीसँग छलफल गरिरहेको छ । मोलतोल नमिलेकाले जहाज किनबेच प्रक्रिया अघि बढ्न सकेको छैन । तीन वर्षअगाडि निगमले अन्तर्राष्ट्रिय उडानका लागि दुई ठूला जहाज खरिद गर्न मागेको ग्लोबल टेन्डर एयरबसले जितेको थियो । त्यतिवेला एयरबसले निगमलाई चार करोड १२ लाख ८९ हजार डलरमा ए-३२०-२०० र ९ करोड २८ लाख ४५ हजार डलरमा ए-३३०-२०० बेच्ने प्रस्ताव गरेको थियो । तर, तत्कालीन संसद्को सार्वजनिक लेखा समितिले निगमको जहाज खरिद प्रक्रिया सार्वजनिक खरिद ऐनविपरीत भएको कारण देखाउँदै खरिद प्रक्रिया रद्द गर्न सरकारलाई निर्देशन दिएपछि त्यतिखेरको प्रक्रिया त्यतिकै रोकिएको थियो ।
यहाँनेर बुझ्नुपर्ने कुरा के हो भने सरकारले विमान खरिद गर्दा कुन कम्पनीको विमान नेपालका लागि उपयुक्त हुन्छ भन्नेमा ध्यान दिनुपर्छ । कुन विमान कम्पनीले टेन्डर हालेर जित्यो भन्ने आधारमा विमान खरिद गर्दा त्यो नेपालका लागि उपयुक्त नहुन सक्छ । त्यसैले विमान खरिद गर्दा हचुवाका आधारमा निर्णय गरिनु हुँदैन । अहिलेसम्म नेपाल एयरबस किन्ने दौडमा छ । तर, अहिलेको विश्व बजारमा एयरबसको तुलनामा बोइङ आकर्षक र उपयुक्त मानिन्छ । विश्वका चर्चित एयरलाइन्सले पनि एयरबसको तुलनामा बोइङको प्रयोग अत्यधिक गरिरहेका छन् । दुर्घटनाका हिसाबले हेर्दा पनि विश्वमा बोइङको प्रयोग बढी भएकाले दुर्घटना हुने बोइङको संख्या धेरै देखिन सक्छ, तर प्रयोगमा रहेका एयरबस र बोइङको तुलना गरेर प्रतिशत निकाल्ने हो भने त्यो संख्या एयरबसकै बढी हुन आउँछ ।
विश्वमा रहेका केही चर्चित एयरलाइन्सको अध्ययन गर्दा सिंगापुर एयरलाइन्ससँग अहिले ४३ एयरबस रहेका छन् तर यो एयरलाइन्सले बोइङ भने ५८ वटा सञ्चालन गरिरहेको छ । त्यस्तै, थाई एयरवेजले ४३ एयरबस सञ्चालन गरिरहेको छ भने यो एयरलाइन्सले सञ्चालन गरेको बोइङको संख्या ५१ रहेको छ । अर्को चर्चित एयरलाइन्स क्याथे प्यासेफिकले एयरबस ४८ र बोइङ ६३ सञ्चालन गरिरहेको छ । विश्वचर्चित कन्टास एयरवेजले ३१ एयरबस र १ सय १५ बोइङ सञ्चालन गरिरहेको छ । त्यस्तै, मलेसिया एयरवेजले पनि २० एयरबस र ७२ बोइङ सञ्चालन गरिरहेको छ । एयर न्युजिल्यान्डले पनि १७ एयरबस र ३३ बोइङ सञ्चालन गरिरहेको छ ।
छिमेकी देशकै चाइना एयरलाइन्सले पनि २८ एयरबस र ४४ बोइङ सञ्चालन गरिरहेको छ भने अर्को छिमेकी देशमा सञ्चालित एयर इन्डिया एक्सप्रेसले पनि एउटै पनि एयरबस सञ्चालन नगरी २१ बोइङ सञ्चालन गरिरहेको छ । विगतमा धेरै एयरबस सञ्चालन गर्दै आएको भारतको अर्को चर्चित एयरलाइन्स एयर इन्डियाले पनि २४ वटा नयाँ बोइङ किन्न लागेको छ । जब कि यो एयरलाइन्सले एउटै नयाँ एयरबस किन्न खोजेको छैन । त्यस्तै, बि्रटिस एयरवेजले १०९ एयरबस र १४७ बोइङ सञ्चालन गरिरहेको छ भने इमिरेट्स एयरलाइन्सले ६९ एयरबस र १ सय १७ बोइङ सञ्चालन गरिरहेको छ । अमेरिकन एयरलाइन्ससँग चार सय २४ बोइङ छन्, एयरबस छैनन् । यो कम्पनीले दुई सय ६८ वटा नयाँ बोइङ अर्डर पनि गरेको छ । त्यस्तै, डेल्टा एयरवेजले एक सय ५६ एयरबस र तीन सय ५७ बोइङ सञ्चालन गरिरहेको छ भने दुई सय ६ नयाँ बोइङ अर्डर गरेको छ । प|mान्सकै एयर प|mान्सले ७४ बोइङ सञ्चालन गरिरहेको छ, जब कि एयरबस कम्पनी पनि प|mेन्च कम्पनी नै हो ।
विश्वका केही चर्चित एयरलाइन्सले सञ्चालन गरेका जहाजको यो आँकडाबाट पनि विश्वमा एयरबसको साटो बोइङ लोकपि्रय रहेको स्पष्ट हुन्छ । कुनै पनि चिज स्वस्फूर्त लोकपि्रय हुँदैन । लोकपि्रय हुनका लागि त्यसका विशेषताले नै काम गरेको हुन्छ । बोइङ पनि यसका विशेषताका आधारमा विश्वभर लोकपि्रय भइरहेको हो । त्यसैले एयरबस किन्ने चक्करमा दौडिएका अधिकारीले यसतर्फ पनि ध्यान दिन अत्यावश्यक छ । अर्काेतर्फ नेपालमा दुर्घटनाको आँकडा हेर्ने हो भने एयरबसको तुलनामा बोइङ उपयुक्त रहेको तथ्य सबैसामु स्पष्ट हुन्छ । सन् १९९२ मा काठमाडौंमा दुईटा भयानक जहाज दुर्घटना भएका थिए, एउटा जहाज थाई एयरवेजको थियो भने अर्को पाकिस्तान इन्टरनेसनल एयरलाइन्सको । यी दुवै दुर्घटनामा दुई सय ८० जनाको ज्यान गएको थियो । दुर्घटना हुनेमा एउटा एयरबस ए-३१० रहेको थियो भने अर्को एयरबस ए-३०० रहेको थियो । नेपालमा अहिलेसम्म भएका दुईटा ठूला दुर्घटनामा दुईटै एयरबस रहेको तथ्यबाट पनि नेपाल हुँदै उडान भर्नका लागि एयरबस उपयुक्त हुन्छ वा बोइङ भन्ने कुरा छर्लंग हुन्छ ।
योबाहेक विश्वभर सञ्चालनमा रहेका बोइङ र एयरबसको तथ्यांक केलाउँदा पनि विश्वमा एयरबसलाई बोइङले पछार्दै आएको छ । सन् २०१२ मा विश्वभर नौ हजार ९१ बोइङ सञ्चालनमा थिए भने एयरबस जम्मा ६ हजार चार सय तीन रहेका थिए । सन् २०११ मा विश्वमा आठ हजार नौ सय ६२ बोइङ रहेकामा पाँच हजार नौ सय ५७ एयरबस सञ्चालनमा थिए । सन् २००६ देखिकै तथ्यांक हेर्दा विश्वमा एयरबसको तुलनामा झन्डै दोब्बर संख्यामा बोइङ सञ्चालन हुँदै आएका छन् । नयाँ अर्डर गरिएका विमानमा पनि बोइङले एयरबसलाई पछि पारेको देखिन्छ । सन् २०१२ मा विश्वभर आठ सय ३३ एयरबस अर्डर गरिएको थियो भने १२ सय तीन बोइङ । यो वर्ष सन् २०१३ मा पनि बोइङले एक सय ९१ अर्डर प्राप्त गरिसकेको छ भने एयरबसले जम्मा एक सय ६२ अर्डर प्राप्त गरेको छ । विश्वमा बोइङ र एयरबसको लोकपि्रयता मापन गर्नका लागि यिनै तथ्यांक काफी छन् । त्यसैले विश्वभर लोकपि्रय बोइङ किन्नेमा ध्यान नदिई सरकारी अधिकारी एयरबसको पछि दौडनु शंकास्पद रहेको छ ।
अर्कातर्फ एयरबसको तुलनामा बोइङ निकै पुरानो कम्पनी पनि हो । एयरबस सन् १९७० मा प|mान्समा स्थापित कम्पनी हो भने बोइङ सन् १९१६ मा अमेरिकामा स्थापित कम्पनी हो । नयाँ कम्पनी र बोइङभन्दा कम लोकपि्रय भएकाले एयरबसलाई विश्वमा आफ्नो उत्पादन बिकाउन निकै कसरत गर्नुपरेको छ । नेपालका सरकारी अधिकारीलाई भेटेर विभिन्न देशका कूटनीतिक अधिकारीले एयरबस किन्न दिएको दबाब पनि बोइङका तुलनामा चर्को देखिन्छ । यतिसम्म कि परामर्शदाता कम्पनी सेन्टर फर एसिया प्यासिफिक एभिएसनले एयरबस कम्पनीका विमान किन्न बैना दिन सल्लाह दिएको थियो । जब कि निगमसँग अहिले बोइङहरू रहेकाले बोइङ किन्दा नै प्राविधिक रूपमा समेत निकै सजिलो हुने निश्चित छ । अर्कातर्फ प|mान्स, बेलायत र जर्मनीका राजदूतले अर्थमन्त्री र अर्थसचिवलाई भेटेर पटक-पटक एयरबस किन्न दबाब दिएको कुरा विकिलिक्सले पनि खुलासा गरिसकेको छ । त्यस्तै, बोइङको एक अर्ब रुपैयाँबराबर जगेडा पाटपुर्जा बिक्री गर्नुको साटो तिनको उपयोगको विकल्प नखोजेर एयरबस किन्न खोज्नुलाई अख्तियारले पनि भ्रष्टाचार र कमिसनको चलखेल बताइसकेको छ ।
विगतका नेपाल वायुसेवा निगममा हुने गरेको भ्रष्टाचार र कमिसनको इतिहास सबैसामु छर्लंग छ । अहिले पनि त्यही इतिहास दोहोरिन दिनु हुँदैन । किनभने, निगम अहिलेसम्म जुन व्यवस्था आयो, त्यसैको कमाइ खाने अड्डा र जसको सरकार बन्यो उसैको रजाइँ गर्ने थलो बन्दै आएको छ । पञ्चायतमा राजाका आसेपासेले लुटे, बहुदलमा दलका नेताले पालैपालो लुछे । कमिसनको चक्करमा फस्दा निगमका तत्कालीन कार्यकारी निर्देशक सुगतरत्न कंशाकारले जेल जानुपरेको थियो । विमान खरिदका लागि एयरबस कम्पनीलाई कंसाकारले निगम सञ्चालक समितिको निर्णयविनै पाँच करोड ७३ लाख ९५ हजार रुपैयाँ बैना पठाएका थिए । विमान खरिद गर्दा होस् या भाडामा लिँदा, राज्यका शक्तिशाली व्यक्ति र परिवारले कमिसन लिएरै छाड्ने गरेका छन् । धमिजाकाण्ड, चेज एयरकाण्ड, चाइना साउथ वेस्टकाण्ड, लाउडाकाण्ड र यस्ता धेरै काण्डैकाण्ड उदाहरण छन् । तर, अब यस्ता काण्ड हुन नदिन आमजनता पनि सतर्क हुनुपर्छ । कसैको दबाब र कमिसनको खेलमा होइन, नेपाललाई उपयुक्त हुने जहाज खरिद गर्नुपर्छ ।
न्युयोर्क, अमेरिका
.png)
